سه شکست تلخ برای قهرمانی تاریخی(یادداشت)

به گزارش "ورزش سه"، تیم های سنگال و مصر دیدار فینال جام ملت های افریقا ۲۰۲۲ را در کامرون برگزار کردند؛ این دیدار صحنه تقابل دو سرمربی از نسل هایی مختلف بود. الیو سیسه، سرمربی ۴۵ ساله سنگال در برابر کارلوس کی روش، سرمربی کهنه کار مصر که با کوله باری از تجربه در عرصه مربیگری، دوئلی هیجان انگیز و سرشار از استرس را پشت سر گذاشتند؛ دوئلی که برنده آن طرف جوان داستان بود. قهرمانی ها همیشه دراماتیک و داستان های خاص خود را دارند. مثل همین قهرمانی سنگال که داستانی شنیدنی دارد. این تیم در حالی برای اولین بار در تاریخ، جام قهرمانی افریقا را بالای سر برد که سرمربی اش بیست سال پیش تا یکقدمی فتح جام پیش رفته اما موفق به کسب آن نشده بود. البته سیسه در همین دوره قبل هم سنگال را فینالیست کرده بود ولی...

آلیو سیسه برای تبدیل شدن به سرمربی تیم قهرمان جام ملت های افریقا ۲۰۰۲، سه شکست تلخ را پشت سر گذاشت که ابتدا آنها مرور می کنیم:

شکست اول/ جام ملت های افریقا ۲۰۰۲
نسلی که فقط یک قهرمانی کم داشت

بیست سال پیش آلیو سیسه به عنوان کاپیتان سنگال خود را آماده بالا بردن جام قهرمانی AFCON ۲۰۰۲ کرده بود؛ جایی که کامرون انتظار سنگال را در دیدار پایانی می کشید. سنگال در دیدار نیمه نهایی ۲-۱ نیجریه قدرتمند را شکست داده بود و در دیدار پایانی پس از اینکه مقابل کامرون به تساوی بدون گل رسید، در ضربات پنالتی ۳-۲ مغلوب این تیم شد و از قهرمانی بازماند. آن تیم یکی از بهترین تیم های ملی تاریخ سنگال بود و چند ماه بعد نیز به عنوان شگفتی ساز جام جهانی ۲۰۰۲ فرانسه، مدافع عنوان قهرمانی را با تک گل دیوف شکست داد.

شکست دوم/ جام جهانی ۲۰۱۸
حذف به عجیب ترین شکل ممکن

در بهار سال ۲۰۱۵ سیسه به طور رسمی به عنوان سرمربی تیم ملی سنگال منصوب شد. این تیم در سال ۲۰۱۷ با پیروزی ۰–۲ خارج از خانه مقابل آفریقای جنوبی به جام جهانی ۲۰۱۸ راه یافت. سیسه و شاگردانش در اوج بدشانسی به اولین تیم در تاریخ جام جهانی فوتبال تبدیل شدند که به دلیل قوانین بازی جوانمردانه  حذف می‌شوند. آنها که از نظر امتیاز، تفاضل گل و گل زده با ژاپن برابر بودند، طبق قوانین فیفا به خاطر دریافت کارت زرد بیشتر، از جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه حذف شدند. طبق قوانینی که فیفا برای این جام تعیین کرده بود، فیرپلی پس از امتیازات و تفاضل گل و گل زده، چهارمین معیار برای برتری تیم‌ها نسبت به یکدیگر در مرحله گروهی بود. در حالی که فدراسیون فوتبال سنگال به شدت نسبت به این موضوع معترض بود، سیسه در اظهارنظری جالب توجه گفت: "این یکی از قوانین است. ما باید به آن احترام بگذاریم. البته ما ترجیح می‌دهیم از راه دیگری حذف شویم. این روز برای ما غم‌انگیز است، اما می‌دانستیم که اینها مقررات است."

شکست سوم/ جام ملت های افریقا ۲۰۱۹
طعم تلخ آشنا این بار با کت و شلوار

کاپیتان اسبق تیم ملی سنگال، یک سال بعد از حذف تلخ و نامتعارف از جام جهانی، تیمش را مهیای حضورش قدرتمند در جام ملت های افریقا کرد. او به تیم ملی کشورش کمک کرد تا به اولین فینال خود از سال ۲۰۰۲ برسد، تورنمنتی که خود سیسه به عنوان کاپیتان سنگال در آن حضورداشت. با این حال، سنگال در فینال ۱-۰ مغلوب الجزایر شد تا یک خاطره تلخ دیگر در عرصه ملی برای سیسه رقم بخورد؛ او یک بار به عنوان بازیکن و یک بار به عنوان مربی در فینال جام ملت های افریقا شکست خورده بود و حذف از جام جهانی ۲۰۱۸ در کنار این دو اتفاق، شرایطی عجیب برایش به وجود آورده بود. سیسه اما مصمم به افتخار آفرینی بود و سرانجام هم موفق به این کار شد.

بعد از سه تجربه تلخ بالا اینک نوبت موفقیت رسیده بود:

سیسه در جام ملت های افریقا ۲۰۲۲ برای دومین دوره متوالی تیمش را به دیدار فینال رساند. حریف تیم مصر بود و سنگال این بار دیگر نمی خواست بازنده باشد. این تیم به دنبال پایان دادن به طلسم تاریخی خود در فتح جام ملت های افریقا بود و روی نیمکت خود سرمربی را می دید که خود طعم تلخ شکست در فینال را هم به عنوان بازیکن و هم به عنوان سرمربی چشیده بود. او مردی بود که تیمش با تعداد کارت زرد از صعود به دور حذفی جام جهانی بازمانده بود. اعتماد به سیسه و ادامه کار اما یک تصمیم درست از سوی فدراسیون فوتبال سنگال بود که سرانجام نتیجه داد. 

سنگال در دیدار پایانی جام ملت های افریقا ۲۰۲۲ مقابل مصر در ۱۲۰ دقیقه به تساوی بدون گل دست یافت. همه چیز شبیه فینال ۲۰۰۲ بود؛ تنها تفاوت ماجرا این بود که کامرون به جای حریف رودروی سنگال، این بار میزبان مسابقات بود و این تیم، مصر را به عنوان حریف خود می دید. مصر سه بازی از دو بازی قبلی خود را در ضربات پنالتی برده بود و این، درام کار را به بالاترین حد ممکن می رساند. این بار اما قرار بود که پاداش یک صبر طولانی داده شود و سیسه و سنگال سرانجام رنگ قهرمانی را ببینند؛ چنین اتفاقی رخ داد و این سنگال بود که توانست ۴-۲ در ضربات پنالتی پیروز شده و برای اولین بار در تاریخ فاتح جام ملت های افریقا شود. 

این قهرمانی پیام مهمی داشت: موفقیت ممکن است به تعویق بیفتد، اما هرگز نمی توان آن را انکار کرد. همیشه از فوتبال به عنوان یک سینمای فی البداهه با فیلم نامه ای غیرقابل پیش بینی و منحصر به فرد برای هر مسابقه یاد می شود؛ سینمایی که ستاره هایش نقش بازی نمی کنند بلکه در واقعی ترین حالت ممکن، سخت ترین لحظه ها را تجربه می کنند. وقتی یک مصدومیت شدید را می بینید مثل فیلم ها نمی گویید که عیبی ندارد این که واقعی نیست. در مستطیل سبز همه چیز واقعی تر از مستند است. این جا برای قهرمان شدن باید جنگید، یکی مثل سیسه شد و استقامت و صبر را به معنای واقعی کلمه نشان داد. چشیدن طعم موفقیت در چنین شرایطی قطعا شیرین خواهد بود و ماندگار. مثل قهرمانی سنگال... قهرمانی که خیلی برایش صبر کردند و بالاخره به دست آمد... با هدایت فردی هم به دست آمد که به حد کافی شکست های بد را تجربه کرده بود. او هر بار مثل الماس تراشیده تر شد تا اینکه در کامرون، کشوری که اولین طعم تلخ شکست را به او و هم تیمی هایش چشانده بود، جام قهرمانی را بالای سر برده و درخشید.

سعید عبدی